Inleiding
In de Stadsrekening 2021 laat de gemeente Nijmegen zien wat in het afgelopen jaar is bereikt. Het college van burgemeester en wethouders legt op die manier inhoudelijk en financieel verantwoording af over het gevoerde beleid zoals dat is vastgelegd in de begroting van 2021.
Net als in 2020 hadden we in 2021 te maken met COVID-19. De langdurige crisis had gevolgen voor onze inwoners, ondernemers, instellingen en verenigingen. We hebben geprobeerd de impact van deze langdurige crisis zoveel mogelijk te beperken voor hen. Ook voerden we onze taak uit in de naleving van de coronamaatregelen op het gebied van handhaving en volksgezondheid. In 2021 organiseerden we de Tweede Kamerverkiezingen voor het eerst verspreid over drie dagen. 1.200 vrijwilligers hielpen hieraan mee.
Ook in het tweede jaar waarin corona centraal stond, hielden we onze aandacht voor onze inwoners en ondernemers. En buiten de gemeentegrens, met de opvang van Afghaanse vluchtelingen en onderwijs voor 300 geëvacueerde Afghaanse kinderen op de Heumensoordschool. We ondersteunden Nijmegenaren die financieel werden geraakt door de coronamaatregelen. Meer dan 3.500 zelfstandige ondernemers in Nijmegen ontvingen een Tozo-uitkering. Er is geïnvesteerd in een programma voor jongeren in coronatijd met onder andere een activiteitenagenda en met het Actieplan Cultuur Nijmegen hielden we de culturele infrastructuur overeind.
In 2021 nam het aantal inwoners met een uitkering af. We voorkwamen dat ruim 240 inwoners problemen zouden krijgen met hun toeslagen en ondersteunden bijna 200 Nijmeegse gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire. Ruim 1.900 gezinnen zijn ondersteund door de nieuwe buurtteams Jeugd en Gezin. Ook is afgelopen jaar de Regenboogagenda opgesteld, ter versterking van de acceptatie en positie van LHBTIQA+ inwoners in Nijmegen en de regio. Gezond leven in de wijk is gestimuleerd door met bijna 10 huisartsenposten rookvrije plekken te creëren in de wijk.
Ondanks de beperkingen door corona zijn veel geplande projecten en acties uitgevoerd. Waaronder een integrale gebiedsaanpak voor de stationsomgeving en een ontwikkelvisie voor Winkelsteeg. Er zijn 800 woningen gebouwd waarvan 450 koop- en 350 huurwoningen, de Graafseweg is heringericht en Museum Valkhof aangekocht, waarvoor een architect is aangetrokken om het museum te verbouwen. In Lent is een nieuwe basisschool gebouwd. Afgelopen jaar plaatste UNESCO de Romeinse legerkampen in Nijmegen op de Werelderfgoedlijst.
In 2021 is zo’n 2 miljoen besteed aan het versterken van de lokale economie via de Economische Visie, een visie die samen met Nijmeegse ondernemers is opgesteld en samen wordt uitgevoerd. Ook kwamen we samen met inwoners, ondernemers en bezoekers van de binnenstad tot een actieplan met acties en projecten die ervoor zorgen dat de binnenstad een aantrekkelijke plek blijft om te bezoeken, te wonen én te ondernemen. Hiervan zijn in 2021 verschillende projecten en acties uitgevoerd. Het aantal banen en gevestigde bedrijven groeide in Nijmegen en de sector health & hightech is versterkt.
Samen met Nijmegenaren zelf hebben we in 2021 geïnvesteerd in verduurzaming en vergroening. Circa 124.000 tegels zijn ingeruild voor groen vanuit Operatie Steenbreek en meer dan 1.000 Nijmegenaren deden mee aan Groene Vrijdag. Ook werkten we aan een verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van uitstoot op basis van een uitvoeringsprogramma en zijn drie zero emissiezones voor stadslogistiek voorbereid. Samen met regiogemeenten werkte Nijmegen afgelopen jaar vanuit de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen – die op 1 januari 2021 van start ging – aan de balans tussen levendige stedelijkheid en ontspannen leefkwaliteit (groene groei).
Financieel gezien sluiten we 2021 positief af met een resultaat van € 40,5 miljoen. Dit komt onder andere doordat de rijksmiddelen voor BUIG hoger zijn uitgevallen, ruim € 7 miljoen, en door een voordeel van zo’n € 20 miljoen uit Beschermd Wonen. Het voordeel vanuit Beschermd Wonen is incidenteel aangezien de gemeente vanaf 2024 te maken krijgt met een objectief (her)verdeelmodel. Het positieve resultaat op BUIG komt doordat de definitieve beschikking van de rijksmiddelen hoger uitvielen dan begroot. Door de daling van het aantal uitkeringsgerechtigden op de verschillende regelingen is er een voordeel ontstaan op de uitkeringslasten van € 3,1 miljoen. Tegenover deze positieve resultaten staan ook tegenvallers zoals een nadeel van ruim € 6 miljoen voor individuele jeugdhulp. Mede door corona was de druk op de jeugdzorg ook in 2021 onverminderd hoog. Corona had ook negatieve invloed op de parkeeropbrengsten doordat lange tijd de winkels gesloten waren en evenementen niet doorgingen. De meeste overschrijdingen heeft het college al gemeld in de eerste en tweede voortgangsmonitor.
Nijmegen heeft het financiële beleid op orde, waardoor de gemeente kan blijven investeren in de stad en tegelijk voorzien is van een financiële buffer. Toch blijft behoedzaamheid nodig omdat het voordeel op enkele posten incidenteel is en er grote ontwikkelingen en projecten zijn die forse investeringen vragen. Van jeugdzorg tot woningtekort tot mogelijke langetermijneffecten van de coronacrisis. Mogelijk komen er ook onzekerheden voor de gemeente voort uit de effecten van de oorlog in Oekraïne zoals stijgende energieprijzen en andere economische gevolgen. Tegelijkertijd blijft Nijmegen investeren om aantrekkelijk te blijven voor huidige en nieuwe inwoners en ondernemers én om duurzaam, sociaal en economische veerkrachtig te blijven.