Wat hebben we dit jaar bereikt

We hebben voorbereidingen getroffen voor woningbouw
Onze ambities en doelen zijn vastgelegd in de Omgevingsvisie.  Onze ambities zijn onder andere om een aantrekkelijke stad te zijn en te blijven om te wonen, met goede werklocaties, openbare ruimtes en voorzieningen. En dat we een stad zijn met een gevarieerd woningaanbod dat aansluit bij de vraag van alle nieuwe en bestaande bewoners. In de Omgevingsvisie staan uitgangspunten voor het gebruik van de ruimte in Nijmegen. Het geeft daarmee de komende jaren richting aan de ontwikkeling van onze stad. Waar kunnen bijvoorbeeld de benodigde 10.000 extra woningen komen? En hoe bieden we ruimte aan de groei van de werkgelegenheid met 10.000 banen tot aan 2030?

Conform de Uitvoeringsagenda Wonen 2020-2025 ' Mix op maat' hebben we in 2021 de plancapaciteit vergroot naar meer dan 130%, om zo onze doelen ten aanzien van woningen te kunnen halen.  Om te borgen dat betaalbare woningen ook beschikbaar blijven, worden in overeenkomsten afspraken gemaakt over de instandhoudingstermijn van de betaalbare nieuwbouwwoningen en is er in 2021 besloten om een zelfbewoningsplichts bij nieuwbouw koopwoningen tot de NHG-grens in te gaan voeren. Ook is de verkenning naar opkoopbescherming van bestaande woningen uitgevoerd.

De komende jaren worden nog veel woningen in de Waalsprong en in het Waalfront gebouwd (conform de vastgestelde exploitaties). Vanuit het perspectief van de Omgevingsvisie hebben we de focus verlegd naar de bestaande stad:  Kanaalzone Zuid/Winkelsteeg en de Stationsomgeving. Beide locaties zijn opgenomen in de Woondeal Arnhem-Nijmegen (Woondeal) en in de Nationale Omgevingsvisie (NOVI), die in 2020 is  gesloten respectievelijk vastgesteld. Voor beide ontwikkelingen zijn vandaar uit ook subsidie toegekend. De eerste opleveringen in het Stationsomgeving verwachten we al in 2023.

Stationsomgeving
In 2021 is volop in samenwerking met I&W, BZK, Provincie, NS en Prorail gewerkt aan een integrale gebiedsaanpak Stationsomgeving. Het resultaat hiervan is verwoord in de nieuwe planexploitatie Stationsomgeving Nijmegen. Op 24 november 2021 heeft de raad de planexploitatie Stationsomgeving unaniem vastgesteld. De Stationsomgeving zal zich de komende 10 jaar stapsgewijs ontwikkelen naar een multimodale mobiliteitshub in het hart van de stad. De Stationsomgeving wordt getransformeerd tot een plek van hoge verblijfskwaliteit waar reizen, wonen, werken, winkelen en recreëren samenkomen.

Winkelsteeg
Ook de planexploitatie en Ontwikkelvisie Winkelsteeg zijn op 24 november 2021 vastgesteld door de raad. Met de nieuwe Ontwikkelvisie Winkelsteeg wordt een bijdrage geleverd aan:
•   een duurzame economische groei en toevoeging van werkgelegenheid;
•   het realiseren van een divers(er) woonmilieu in de Kanaalzone-Zuid;
•   aan het beter verbinden van de oostelijke en westelijke kanaaloever, en het verkleinen van de gevoelde/beleefde afstand tussen stadsdelen aan weerzijden.
Naast een nieuw aantrekkelijk verblijfsgebied worden ook circa 4.100 woningen, circa 200.000 m2 bvo (bruto vloer oppervlak) aan bedrijvigheid en maatschappelijke voorzieningen en short-stay voorzieningen (woningen, gericht op mensen die op zoek zijn naar huisvesting voor een kortere periode) beoogd te realiseren.

Waalsprong
In de Waalsprong is in 2021 grond voor 1.315 kavels uitgegeven, nog niet eerder waren er zoveel kavels verkocht in dit gebied. De Waalsprong gaat van een uitbreidingsopgave meer naar een inbreidingsopgave. Inspraak c.q. participatie van bestaande bewoners leidt in de regel tot langere doorlooptijden. In 2021 zijn diverse plannen verder uitgewerkt, met name in Hof van Holland en Woenderskamp. Ook is de derde fase van Zuiderveld-West verder uitgewerkt in 2021. In het deelplan Kouden Hoek (voorheen Broodkorf) is de planontwikkeling voor het zuidelijk deel gereed en is het gebied bouwrijp opgeleverd. Voor Vossenpels-Noord is het bestemmingsplan en het beeldkwaliteitsplan door de gemeenteraad op 22 december 2021 vastgesteld.  Voor het deelgebied Zuiderveld-Oost is intern de opdracht verstrekt voor het opstellen van een verkavelingsstudie  als opmaat voor het opstellen van een beeldkwaliteitsplan en een concept ontwerpbestemmingsplan. Voor het gebied van het Stadseiland is in 2021 een ambitiedocument vastgesteld. Op verzoek van de raad heeft het college een plan van aanpak voor een stadspeiling opgesteld.  De stadspeiling is eind 2021 opgestart.

Novio Tech Campus
Als onderdeel van de Ontwikkelvisie Winkelvisie hebben we de doorontwikkelingsmogelijkheden voor de Novio Tech Campus verkend. Met het vaststellen van de Ontwikkelvisie eind 2021 ligt er nu een plan voor het versterken van de clusters health & high tech en groei van bedrijvigheid in het deelgebied Stationscampus.  

Maatschappelijk vastgoed
We hebben onze vastgoedportefeuille in 2021 verder verduurzaamd en toegankelijker gemaakt. De brandveiligheid is een voortdurend punt van aandacht. Verder is in 2021 verder invulling gegeven aan de verkoopopgave vastgoed. Dit betrof naast de verkoop van het Thermion-complex, de panden aan de Vondelstraat, Begijnenstraat en Beverweg. Daarnaast werden er 22 erfpachtrechten en 16 reststroken verkocht. Over de periode 2019-2021 heeft het afstoten van vastgoed dat geen beleidsdoel meer dient  € 9,3 miljoen opgeleverd. De verkoopopgave van € 10 miljoen over de jaren 2019 t/m 2022 is daarmee nagenoeg gehaald.

Park het Valkhof
In 2021 is een voorlopig ontwerp opgesteld om de grandeur van Park het Valkhof in oude luister te herstellen (de “ambitieuze variant”). Dit ontwerp is met de belangrijkste stakeholders op het gebied van Cultuur, Natuur en Cultuurhistorie  besproken en zal begin 2022  breder met de stad worden gedeeld. De restauratiewerkzaamheden middeleeuwse schilderingen in de Nicolaaskapel in het Valkhofpark zijn in 2021 afgerond. De herinrichting van de Hoogstraat en de Lindenberg  als verbindende schakel tussen het kernwinkelgebied,  het Valkhofpark, Kelfkensbos  en de Waalkade is in het najaar van 2021 in uitvoering gegaan en zal begin 2022 gereed zijn.

De Hulsen
Eind 2020 heeft het college van B&W ingestemd met de koopovereenkomst met IrisZorg van de aankoop van De Hulsen. Halverwege 2021 is de koopovereenkomst door IrisZorg getekend. Parallel aan het aankooptraject is in 2021 verder gegaan met de voorbereidingen voor de aanbesteding van de sloop en de nieuwbouw De Hulsen. De huidige verwachting is dat medio 2022 gestart kan worden met de sloop.

Bastion
In 2021 zijn er stappen gezet voor het watersportcentrum, de werkzaamheden zijn gegund  aan een aannemer.

Sporthal Plus
In Hof van Holland is in 2021 gestart met de uitvoering van deze sporthal.

Uitgifte kavels woningbouw
De prognose voor uitgifte van kavels, zoals in de grex opgenomen, wordt jaarlijks met de VGP vastgesteld door de raad. Deze informatie is daarmee in de VGP opgenomen en niet in de begroting. In 2021 was de prognose voor uitgifte van kavels ca 2.000 kavels, waarbij het grootste aandeel in de Waalsprong lag. Uiteindelijk is in 2021 grond voor ongeveer 1.600 kavels uitgegeven, waarvan 1.315  in de Waalsprong. In het Waalfront is de geprognosticeerde uitgifte gehaald. In de bestaande stad helaas niet. We hebben de geprognosticeerde uitgifte niet gehaald vanwege meerdere redenen. Ervaring leert dat planontwikkeling in bijvoorbeeld de bestaande stad moeilijk is. Dit komt onder andere doordat afstemming met de omgeving meer tijd vraagt.  Maar met uitgifte van kavels voor circa 1600 woningen is de uitgifte wel weer hoger dan de gerealiseerde uitgifte in 2020 en de jaren daarvoor.

In het verlengde van de gesloten Woondeal zijn in 2020 voor de Stationsomgeving en in 2021 voor de eerste fase Winkelsteeg (onderdeel Kanaalzone Zuid) de subsidieaanvragen voor de Woningbouwimpuls door het ministerie van Binnenlandse Zaken gehonoreerd.

Uitgifte kavels bedrijventerrein
In het regionale Programmering Werklocaties (RPW) Arnhem-Nijmegen 2021-2024 is geconstateerd dat er in de periode tot 2030 behoefte is aan 120 ha extra ruimte op bedrijventerreinen. In het voorjaar 2021 hebben wij in het kader van de RPW een plan ingediend voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen voor de locatie de Grift. Dit heeft er toe geleid dat Nijmegen mag uitbreiden met 8,4 ha regionale bedrijvigheid en maximaal 15 ha XXL logistiek op de Grift. De voorbereidingen voor een nieuwe bestemmingsplan voor de Grift zijn in 2021 gestart.

In 2021 is 8,3 ha bedrijventerrein verkocht, dat is ruimschoots boven het verwachte jaargemiddelde van 4,3 ha.

Detailhandel
Voor wat betreft de detailhandel zijn er in 2021 belangrijke stappen gezet in de Waalsprong. Zo is eind 2021 gestart met de bouw van het nieuwe winkelcentrum in Hof van Holland en is het bestemmingsplan voor de grote bouwmarkt in Ressen onherroepelijk geworden.
Ook in Dukenburg zijn mijlpalen bereikt, zoals de opening van het vernieuwde winkelcentrum Meijhorst, is er een overeenkomst gesloten met de eigenaar van het winkelcentrum Weezenhof en voor het winkelcentrum Dukenburg is er gewerkt aan een haalbaar masterplan.

In juni 2021 is het ambitieuze actieagenda Binnenstad mét en vóór de stad vastgesteld. We hebben onszelf ten doel gesteld in 2021 en 2022 deze zesenveertig acties uit te voeren om onze stad ondernemend, groen, logisch, levendig en schoon te houden.

Nadere informatie over de planexploitaties is te raadplegen in de Voortgangsrapportage Grote Projecten, die te raadplegen is via  https://pcportal.nijmegen.nl/.

Omgevingswet
In 2021 is verder gewerkt aan de voorbereiding van de implementatie van de nieuwe Omgevingswet, die naar verwachting per 1 januari 2023 inwerking zal treden. De minimumacties zijn in 2021 verder opgepakt. Het gaat daarbij om het kunnen wijzigen van het omgevingsplan en de behandeling van aanvragen om vergunningen en meldingen. Deze acties hebben betrekking op zowel de techniek als het proces en de inhoud. Op 22 september heeft de raad de Verordening Adviescommissie Omgevingskwaliteit Nijmegen vastgesteld.

We hebben in 2021 een groot aantal woningen opgeleverd.
In 2021 zijn er een kleine 800 woningen opgeleverd. Dat zijn er 200 meer dan het jaar daarvoor. Het zijn 435 huurwoningen, waarvan 325 sociale huur en 110 middelduur en duur. En bijna 400 koopwoningen, ca. 5% daarvan zit onder de € 280.000.  Het overgrote deel, 800, staat in de Waalsprong.  

In 2021 hebben we ons woningbouwprogramma uitgebreid tot 130% van de behoefte. De praktijk is dat er altijd projecten niet doorgaan; we moeten daarom meer programmeren dan nodig is. Dit is ook zo vastgelegd in de gesloten Woondeal met het Rijk, provincie en regio.
Hiermee werken we aan een continue bouwstroom voor de (midden)lange termijn. Belangrijke mijlpalen zijn de vaststelling van visie en planexploitatie van 2 prioritaire gebieden uit de Omgevingsvisie: Winkelsteeg en Stationsomgeving. Goed voor resp. 4.000 en 2.000 woningen, waarvan 2/3 deel betaalbaar. En de vaststelling van de Ontwikkelagenda voor Dukenburg als kader voor de bouw van 1.500 tot 1.800 woningen. In de Waalsprong is de bouw van Hof van Holland gestart met de bouw van 2.000 woningen  in diverse prijsklassen, diverse woningentypen en voor diverse doelgroepen, waaronder ook projecten specifiek voor wonen met zorg. In de Woenderskamp is het project Mindset gerealiseerd voor bewoners met een lichamelijke beperking. Noordelijker in de Waalsprong is Eco-dorp Zuiderveld opgeleverd, een mooie vorm van gemeenschappelijk wonen.

We hebben voldoende beschikbaar en betaalbaar aanbod van sociale woonruimte.
De corporaties hebben in 2021 voldaan aan de afspraak in de Samenwerkingsagenda om 20% van hun voorraad onder de € 525 te houden. Ze hebben 325 woningen opgeleverd en 220 woningen in Jerusalem energiezuinig en aardgasvrij geherstructureerd. In totaal beheren en verhuren de woningcorporaties ultimo 2021 30.089 woningen onder de liberaliseringsgrens. In de Samenwerkingsagenda is de inzet om de sociale voorraad verder te laten groeien tot 30.650 woningen in 2025. De gemeente zet zich daarbij in voor voldoende locaties. Dit gebeurt voor een belangrijk deel in de gebiedsontwikkelingen in Winkelsteeg en Stationsomgeving waar 30% sociale huur in de plannen is opgenomen.

We hebben voldoende goede woningen voor studenten en starters, waarbij overlast wordt tegengegaan.
In 2021 is verder uitvoering gegeven aan de projecten uit de notitie Studentenhuisvesting Nijmegen 2030. Het project Nestor van de SSH& met 156 eenheden op de campus is opgeleverd. We zijn gestart met de bouw van 500 tijdelijke woningen voor o.a. studenten en starters aan de Nieuwe Dukenburgseweg 21 (NDW21). De eerste 200 zullen er al in 2022 staan.

We hebben voorbereidingen getroffen om het beleid voor kamerverhuur in juridische zin aan te passen na de uitspraak van de Raad van State. Daarnaast heeft het ontwerpfacetbestemmingsplan kamerverhuur ter inzage gelegen. Hiermee is een stap gezet in het instellen van een facetbestemmingsplan kamerverhuur. Daarmee beschikken we binnenkort over een beleid dat kamerverhuur mogelijk maakt en overlast tegengaat.
We hebben overlegd op bestuurlijk niveau met de instellingen voor hoger onderwijs en SSH&,  en ook breder met studentenorganisaties en Huurteams over studentenhuisvesting. Daarnaast namen we landelijke deel aan het Netwerk Kennissteden Nederland, als bestuurlijk trekker voor studentenhuisvesting.

De stichting Huurteams Nijmegen (Huurteams) is ook in 2021 actief geweest. Het doel van de Huurteams is het bijstaan van huurders met een te hoge huurprijs, all-inprijzen, onderhoudsproblemen of hoge servicekosten. In 2020 hadden ze 494 zaken, waarin voor huurders ca. € 140.000 is bespaard. Dat had meer kunnen zijn,  maar het capaciteitsgebrek bij de Landelijke Huurcommissies die bindende uitspraken doen in huurzaken, is nog niet opgelost. Cijfers over 2021 volgen in het jaarverslag van de Huurteams  in de eerste helft van 2022.

We hebben een rechtvaardige en evenwichtige verdeling van de vrijkomende schaarse sociale woonruimte.
De Huisvestingsverordening Nijmegen 2020 regelt de verdeling van sociale huurwoningen. Een korte tussentijdse evaluatie met regiogemeenten en woningcorporaties wees uit dat de verordening binnen de gestelde kaders (laagdrempelig, transparant en rechtvaardig)  goed functioneert. Dat is van belang in een schaarse markt met veel woningzoekenden en weinig vrijkomend aanbod.
Om de doorstroming in de sociale huur te vergroten zijn door de provincie twee verhuiscoaches aangesteld. Eén van hen werkt de helft van haar tijd specifiek voor Nijmegen.  Zij helpen 55+-ers in een eengezinswoning  die belemmeringen (financieel, organisatorisch) ervaren om te verhuizen. Juist hun doorstroming brengt de langste verhuisketens op gang en maakt zo meer woningen vrij. Hiervoor is eind 2021 een samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen gemeente, woningcorporaties, welzijnsorganisatie en provincie. De provincie stelt ook een verhuisvergoeding beschikbaar aan 55+-ers die met behulp van de verhuiscoach verhuizen naar een kleinere en levensloopgeschiktere woning.